برای محاسبه کارآیی و سودآوری شرکت‌ها، شاخص بهره وری یک معیار استاندارد جهانی است. بهره وری را به صورت ساده نسبت ستانده به داده تعریف می‌کنند، اما بحث فنی این شاخص پیچیده‌تر از یک نسبت ساده است. عواملی نظیر تاثیر نیروی انسانی، سرمایه، انرژی، بازار رقابت، نوسانات نرخ ارز، سیاست‌های حمایتی و تغییر در آن‌ها نظیر حذف یارانه انرژی هر یک به تنهایی و در تعامل با یکدیگر در تغییر میزان بهره وری موثرند. در کنار این پارامترها، تاثیر مدیریت اجرایی و اثرگذاری مکانیزاسیون را نیز باید مورد توجه قرار دارد. شرکت زغال سنگ البرز شرقی از قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین واحدهای تولید زغال سنگ در کشور است که با تولید حدود ۳۲۰ هزار تن کنسانتره زغال در سال بعد از حوزه زغال کرمان رده دوم تولید را در کشور به خود اختصاص داده است. این مجتمع بزرگ معدنی با حدود ۱۰۰۰ نفر پرسنل، از واحدهای تولیدی بزرگ کشور محسوب می‌شود که علاوه بر ظرفیت تولید و تعداد پرسنل دارای گردش مالی قابل تعمقی است. در این مقاله با استفاده از داده‌های واقعی بهره وری اقتصادی، بهره وری کل و جزئی شرکت طی سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۸ میلادی محاسبه و روند تغییرات تجزیه و تحلیل شده است.