به‌طور معمول هیچ کس از افراد منفور تاریخ که مشکلات فراوانی برای بشریت درست کرده‌اند خوشش نمی‌آید. شخصیت‌هایی مانند آدولف هیتلر، صدام حسین و… آن‌قدر منفور هستند که فقط نفرین را به همراه اسم خود یدک می‌کشند…
اما اگر زاویه دیدمان را عوض کنیم خواهیم دید که در دل رفتارهای بد این افراد هزاران درس مهم، خلاقیت و هوشمندی نهفته بود که توانسته آنها را به چنین شخصیت‌های بزرگی تبدیل کند.
ما در این مطلب می‌خواهیم یکی از برجسته‌ترین فیلسوف‌ها و سیاست‌مداران ایتالیایی را به شما معرفی کنیم که علیرغم اینکه نام نیکی از او به جای نمانده است اما تفکراتش درس‌های زیادی را به شما خواهد داد.
نیکولکو ماکیاولی کیست؟ ماکیاولیسم چیست؟
سیاست‌مدار بزرگ، نویسنده و فیلسوف است که در سال ۱۴۶۹ در شهر فلورانس ایتالیا به دنیا آمد.
پدرش قاضی بود و زندگی در فلورانس در آن دوره تاریخی سراسر هیجان و جذابیت‌هایی بود که افراد بزرگ دیگری از جمله داوینچی را نیز به فلورانس جذب کرده بود. او فردی به شدت وطن پرست و علاقه‌مند به سیاست بود تا اینکه توانست به عنوان یک منشی ساده وارد دستگاه دولتی فلورانس شود.
اما جاه‌طلبی‌های ماکیاولی به همین‌جا خطم نمی‌شد او آن‌قدر مهارت و زیرکی در کارش نشان داد که کم کم به عنوان دیپلمات وظایف بزرگ‌تری را بر عهده گرفت. نقش جدید او سبب شد تا ماکیاولی به شهرهای مختلفی سفر کند، سیاست‌مداران بزرگ را ببیند و به صورت ریز وارد زندگی مردم شود.
تلفیق خدمت در سیاست و جامعه شناسی او سبب شد تا سال‌ها بعد به یکی از متفکرین بزرگ در این حوضه تبدیل شود. اما همه چیز آن‌طور که باید پیش نرفت و ماکیاولی با ورود خانواده مدیچی ها به عرصه قدرت، جایگاهش را از دست داد و تمامی تلاش‌های او برای بازگشت به سیاست ناکام ماند.
به همین دلیل ماکیاولی شروع به نگارش مطالبی درباره سیاست کرد که مهم‌ترین آنها به نام «شهریار» یا Prince شناخته میشود که این کتاب را به صورت رایگان (اعضای ویژه) در انتهای همین مقاله میتوانید دانلود کنید.
درواقع از این مقطع به بعد بود که ماکیاولی نام خودش را بر سر زیان‌ها انداخت، عده‌ای میگویند ماکیاولی برای جلب توجه خانواده مدیچی و اینکه بتواند ایتالیا را متحد کند، این کتاب را نوشته وعده‌ای کتاب را طعنه‌ای به رفتار پادشاهان و صاحبان قدرت با مردم می‌دانند که ماکیاولی از این طریق می‌توانسته آینده‌گان را از رفتار آنها آشنا کند.
اما هرچه هست، نگارش این کتاب شروع دوران شهرت اما منفوریت او شد.
شدت تنفر از ماکیاولی در میان مردم بسیار زیاد بود و همیشه او را نفرین میکردند.
اما اخیراً ابعاد جدیدی از شخصیت او کشف شده که کمتر او را مورد سرزنش قرار میدهند. بحرحال ماکیاولی خوب یا بد، میراثی را به جای گذاشته که برای هر شخص در هر مسندی قابل مطالعه است.
گفته میشود بسیاری از افراد معروف جهان، از صاحبان شرکت‌های موفق گرفته تا رئیس جمهور و دیکتاتورهای تاریخ، از طرز تفکرات ماکیاولی برای پیش برد اهداف خود استفاده میکنند… هرچند در نگاه اول ممکن است شما فوراً با آنها مخالفت کنیداما پیشنهاد ما این است که از زاویه جدید و دیدگانی نو به آنها نگاه کنید تا شاید بتوانید در رهبری کسب و کار و مدل زندگی خود از آنها استفاده کنید.
مهم‌ترین توصیه ماکیاولی برای رهبران و مدیران :
ماکیاولیسم باشید
کتاب شهریار در حدود سال ۱۵۱۳ نوشته شده و حتی در ایران نیز چندین مرتبه تجدید چاپ شده است.
او در این کتاب افکار خاصی را برای شیوه ریاست و حکومت‌داری مطرح میکند؛ به گروهی که این‌چنین تفکراتی را دنبال میکنند ماکیاولیسم میگویند.
معمولاً این افراد می‌خواهند روی همه نفوذ داشته باشند، به هرچه که می‌خواهند به هر قیمتی که شده برسند و جامعه زیردست خود را به هر نحوی – حتی غیراخلاقی – کنترل کنند؛ اصلاح «هدف وسیله را توجیه میکند» در ذهن نیکولو ماکیاولی اولین بار خلق شد.
ماکیاولیسم ها معمولاً رهبران یک مجموعه مانند یک کشور و یا یک کمپانی بزرگ هستند؛ مهم‌ترین ویژگی آنها این است که برای آنها هدف، مهم‌تر است از فضیلت‌های اخلاقی و انسانی است.
» چطور به شیوه درست ماکیاولیسم باشیم؟
با اینکه ماکیاولیسم به دید عموم یک بسته از راهکارهای شیطان‌صفتانه برای کنترل مردم است… اما بسیاری از رهبران بزرگ تاریخ که دستآوردهای بزرگی در طول زندگی داشتند از این راهکارها استفاده کرده اند.
شاید تا به اینجای مقاله کنجکاو شده باشید که ماکیاولیسم مگر چه میگوید؟
ما در این مقاله برای شما خلاصه‌ای از بهترین توصیه‌های نیکولو ماکیاولی را با رد شدن از فیلتر‌های متعدد(!) آماده کرده‌ایم که سریع بخوانید، آشنا شوید و اگر خواستید از آنها استفاده کنید.
البته در انتهای همین مقاله لینک دانلود کامل کتاب شهریار اثر ماکیاولی هم گنجانده شده که میتوانید استفاده کنید.
» توصیه اول
درست کار بودن خوب است،
اما در راه قدرت این ریزه‌کاری‌ها را رها کنید !
این شعار جالبی است…
احتمالاً باید گفت که هیچ کمپانی بزرگی در جهان وجود ندارد که بخواهد یا حتی بتواند کاملاً درست کار باشد.
آنها تا حد ممکن این اصل را رعایت میکنند، اما هر جا که لازم باشد مشتری را فریب میدهند؛ و یا حداقل تمام آنچه را که مشتری لازم دارد به او نمیگویند… همین چند ماه پیش بود که شنیدیم مارک زاکربرگ بنیانگذار فیسبوک اطلاعات کاربران را به برخی بخش‌های دولتی فروخته است.
یا کمپانی مرسدس بنز که تست‌ها آلایندگی را دور میزند و یا کمپانی‌های چینی که به راحتی محصولات دیگر شرکت‌های معروف جهان را کپی میکنند.
» توصیه دوم
همیشه به فکر سود خود باش !
ماکیاولی میگوید : «به حاشیه‌ها فکر نکن، دائم به فکر سود باش.»
هرلحظه تصمیم بگیر که چه کاری می‌توانی انجام بدهی که سود بیشتری کسب کنی؟ فقط و فقط به این مسئله تمرکز کنید. همیشه حق باشماست و شما باید قوی‌تر باشید.
سعی کنید با لابی و پول، قوانینی وضع کنید که شرکت‌ها و افراد ضعیف‌تر از شما را له کند و نتوانند فرصت رقابت و مقابله با شما را داشته باشند؛ در راه سود کردند شما میتوانید سر مردم را هم کلاه بگذارید. به اعتقاد ماکیاولی فریب دادن مردم بسیار راحت است.
این دیدگاه عقیده دارد که اکثر مردم دوست دارند دروغ‌های شیرین بشنوند تا حقایق تلخ پس به راحتی به آنها دروغ بگو و سود بیشتری ببر.
» توصیه سوم
افراد درست را انتخاب کن !
به عقیده ماکیاولی «اولین و درست‌ترین روش برای تخمین هوش یک رهبر، نگاه کردن و کشف افراد موثر در حلقه نزدیک به اوست.»
این توصیه آنچنان هم خشن یا غیراخلاقی نیست…
شما در عصر حاضر، به دلیل بارش روزافزون اطلاعات از هر طرف، به تنهایی قادر به تحلیل تمام اطلاعات مهم نیستید و بحث تخصص گرایی به طرز عجیبی هر روز درحال بیشتر شدن است؛ لذا برای تصمیم‌گیری بهتر، عاقلانه است که دایره دوستی از بهترین مشاورین و افراد باهوش داشته باشید.
قبلا هم در مقاله «این ۷ دوست طلایی را باید در دایره دوستی تان داشته باشید» و هم در مقاله «این کاریست که افراد فوق موفق به دور از چشم مردم انجام میدهند» راجع‌به این موضوع مهم خواندید؛ پس تکرار آن از حوصله این مقاله خارج است.
» توصیه چهارم
قبل از اینکه بخواهید از شما اطاعت کنند، دستور دهید !
دستور دادن و اطاعت کردن از دوره و زمانه حکومت داری پادشاهی تا به امروز که دموکراسی و برابری در جوامع حاکم است، از بین نرفته بلکه تغییر ماهیت داده است… امروزه باز هم مانند ۶۰۰ سال قبل عده کمی هستند که دستور میدهند و عده زیادیهستند که اطاعت میکنند.
اما نه به صورت مستقیم !
ما آنها را در عصر حاضر رهبران هر رشته یا تاثیرگذاران (Influencer) ها می‌نامیم.
ماکیاولی در کتاب شهریار می‌نویسد : «آنکه میخواهد از وی اطاعت شود، قبلا باید یادگرفته باشد چطور دستور بدهد»
این جمله نیکولو میخواهد پیام مهمی به ما بدهد : مهم نیست جایگاه شما چیست ! اگر بلد نباشید چطور دستور دهید، از شما اطاعت نخواهد شد؛ بهترین روش دستور دادن چنین است که پس از اطاعت، طرف مقابل همچنان وفادار و مطیع شما بماند.
شما نباید با دستورات‌تان کاری کنید تا وفاداری اطاعت کننده را کمرنگ کنید؛ همچنین اگر دستورات شما باعث شود که اطاعت کننده دیگر تصمیم بگیرد مطیع شما نباشد، شما راه را اشتباه رفتید.
به همین منظور، اگر کارآفرین هستید یا مدیر و میخواهید کارمندان‌تان درحالی که دستورات شما را اجرا میکنند، مطیع و وفادار بمانند باید دو مورد را در هنگام صدور و دستورات رعایت کنید :
- در نظر گرفتن سود و نفع اطاعت از دستور برای آنها
- در نظر گرفتن سختی و دشواری دستور برای مطیع تا خشم وی باعث سرکشی نشود
دیدگاهتان را بنویسید